Vraag en antwoord: Geur-, kleur- en smaakstoffen belanden toch helemaal niet in je lijf?!

Vandaag een antwoord op de vraag van Famke:

• Mijn zoontje heeft ADHD en is erg druk. Onlangs sprak ik op het schoolplein een moeder wiens zoontje ook ADHD heeft. Ze vertelde dat haar zoontje heel wat rustiger is geworden sinds ze alle voedingsmiddelen met geur- kleur- en smaakstoffen uit zijn eetpatroon hebben gegooid (iets waarover deze moeder had gelezen waar wel meer mensen met ADHD baat bij hadden gehad). Ik begrijp niet hoe deze aanpassing van invloed kan zijn op hetgeen in het hoofd van iemand met ADHD niet goed verloopt, want dit soort stoffen belanden toch helemaal niet in je lijf en hoofd?

ADHD

Wanneer je (net als het zoontje van Famke) ADHD hebt en als gevolg daarvan erg druk bent, dan komt deze drukte voort uit een verstoorde prikkelverwerking van de neurotransmitter dopamine in je hersenen.

Deze drukte kan enkel afnemen wanneer de prikkelverwerking van deze neurotransmitter verbetert.

Dopamine

Dopamine is een neurotransmitter welke gevormd wordt uit het aminozuur tyrosine.

Dit aminozuur valt onder de zogenaamde niet-essentiële aminozuren.

Dit betekent dat je lichaam dit aminozuur zelf kan vormen en dat een tekort in dit aminozuur in je voeding niet meteen een tekort aan dopamine in je hersenen zal veroorzaken.

De dopamine welke in je hersenen aanwezig is kan echter wel versneld uitgeput raken.

Wanneer van deze versnelde uitputting regelmatig sprake is, dan kan een verslechterde prikkelverwerking van deze neurotransmitter in je hersenen niet voorkomen worden.

Mogelijk gevolg:

• Een toename in hyperactief gedrag.

De uitputting van dopamine

De afgifte van de neurotransmitter dopamine wordt onder andere gestimuleerd in je lijf wanneer je bloedsuikerspiegel verhoogd wordt.

Dit betekent dat een versnelde uitputting van dopamine niet voorkomen kan worden wanneer je bloedsuikerspiegel zeer regelmatig verhoogd wordt.

Dit is het geval wanneer je voeding erg rijk is in koolhydraten (met name geraffineerde suikers), maar is tevens het geval wanneer je voeding regelmatig de productie van stresshormonen teweegbrengt in je lijf.

De productie van stresshormonen

De productie van stresshormonen zal veelvuldig plaatsvinden in je lijf wanneer je lijf niet goed in staat is diens evenwicht (homeostase genaamd) te bewaken en daardoor niet goed in staat is:

• Je bloedsuikerspiegel te reguleren.
• Je bloeddruk te reguleren.
• Een optimaal vochtgehalte in je bloedbaan te bewaken.
• Een optimale zuurtegraad in je bloedbaan te bewaken.
• Een optimale osmolariteit in je bloedbaan te bewaken.

Geur- kleur- en smaakstoffen

Alles wat je eet bezit een geur, een kleur en een smaak.

Dit komt, omdat voedingsmiddelen niet alleen stoffen met een voedende waarde bezitten, maar ook onderdelen (moleculen) bezitten welke geur, kleur en smaak geven aan je voeding (geur-, kleur- en smaakstoffen genaamd).

Deze moleculen worden regelmatig in laboratoria uit natuurlijke voeding geïsoleerd en in geconcentreerde toestand opnieuw aan andere, nieuwe voedingsmiddelen toegevoegd om de geur, kleur en smaak van deze voedingsmiddelen te intensiveren en optimaliseren.

Ook kunnen geur-, kleur- en smaakstoffen gevormd worden door genetisch gemodificeerde bacteriën.

Ook deze (door bacteriën gevormde geur-, kleur-, en smaakstoffen) worden regelmatig in geconcentreerde toestand toegevoegd aan nieuwe voedingsmiddelen.

Wanneer je regelmatig voedingsmiddelen eet waaraan dit soort stoffen zijn toegevoegd, dan belandt er regelmatig een redelijk hoog gehalte aan geur-, kleur-, en smaakstoffen in je spijsverteringskanaal.

Onverteerbaar

Moleculen welke geur, kleur en smaak geven aan je voeding zijn onverteerbare voedingsstofmoleculen:

• Ze worden niet verteerd en vervolgens opgenomen in je darmwand en lijf (zoals het geval is met de voedingsstofmoleculen koolhydraten, eiwitten en vetten).

In plaats daarvan belanden deze moleculen (na consumptie) in onverteerde en onveranderde toestand onder in je darmen en zullen ze uiteindelijk je lijf weer verlaten via je anus.

Wel zullen deze moleculen in de tussentijd (op hun weg van mond tot anus) veranderingen teweegbrengen in je spijsverteringskanaal welke opgepikt zullen worden door de receptoren gevestigd in de wand van je spijsverteringskanaal:

• Ze zullen bijvoorbeeld de smaakreceptoren (smaakpapillen) in je mondholte (op je tong) prikkelen.
• Ze zullen de zuurtegraad-receptoren in je maag en darmen prikkelen.

Ook kunnen dit soort moleculen (zodra ze in geconcentreerde toestand onder in je darmen belanden) vochtretentie in je darmen teweegbrengen.

Vele van deze moleculen bezitten namelijk een hoge osmotische waarde (een hoog vochtaantrekkend vermogen).

Het mogelijke gevolg van de consumptie van een voedingsmiddel met veel toegevoegde geur-, kleur-, en smaakstoffen daarin aanwezig is dan ook:

• Een daling van je bloedsuikerspiegel als gevolg van de hoge activiteit in de receptoren gevestigd in de wand van je spijsverteringskanaal.
• Een daling van het vochtgehalte in je bloedbaan als gevolg van de vochtretentie onder in je darmen.
• Een verstoring van het evenwicht in je bloedbaan.
• De productie van stresshormonen in je lijf.

Dit betekent dat een zeer regelmatige consumptie van voedingsmiddelen met een verhoogd gehalte aan geur-, kleur-, en smaakstoffen daarin aanwezig een verhoogde productie van stresshormonen in je lijf kan veroorzaken en dit een versnelde uitputting van dopamine tot gevolg kan hebben met hyperactief gedrag als mogelijk gevolg van dit tekort.

Conclusie en antwoord op de vraag van Famke:

• Nee, dit soort stoffen belandt inderdaad niet in je lijf of hoofd. Wel hebben dit soort stoffen (vooral wanneer de concentratie aan dit soort stoffen in je voeding hoog is) invloed op de prikkeling van zenuwreceptoren in je spijsverteringskanaal en de osmolariteit (hoeveelheid opgeloste stoffen) in je darmen. Wanneer de zenuwreceptoren in je spijsverteringskanaal flink geprikkeld worden en ook de osmolariteit in je darmen sterk stijgt, dan heeft dit invloed op het evenwicht in je lijf, kan dit de productie van stresshormonen in je lijf teweeg brengen (wanneer het evenwicht in je lijf hierdoor verstoord raakt) en kan dit uiteindelijk ook de overprikkeling (en mogelijke uitputting) van dopaminereceptoren in je hersenen veroorzaken met hyperactiviteit als mogelijk gevolg.