Actief transport
Actief transport
Vandaag gaan we het hebben over actief transport:

  • Actief transport van voedingsstoffen doorheen je darmwand.
  • Actief transport van voedingsstoffen doorheen je celwanden.

 

Waarom gaan we dit transport bespreken?

  • Omdat dit transport de opname en stofwisseling van vele voedingsstoffen (zoals glucose en aminozuren) mogelijk maakt!
  • Omdat het heel belangrijk is dat dit transport zo goed mogelijk verloopt!
  • Omdat je lijf niet goed gevoed kan worden (en de stofwisseling in je lijf niet goed zal verlopen), wanneer dit transport niet goed verloopt!

 

En waarom nog meer?

  • Omdat wij de goede werking van dit transportsysteem flink in de weg staan en daardoor ook de optimale stofwisseling in ons lijf in de weg staan!

 

Daarom!

Lees je mee?

Transport doorheen de “wanden” in je lijf (darmwand en celwand)

Vraag:

  • Denk jij dat voedingsstoffen (zodra deze in je spijsverteringskanaal verteerd zijn tot kleinere deeltjes (zoals glucose, vetzuren en aminozuren) zomaar opgenomen kunnen worden in je lijf?
  • Denk jij dat voedingsstoffen (zodra deze in je spijsverteringskanaal verteerd zijn tot kleinere deeltjes (zoals glucose, vetzuren en aminozuren) zomaar gebruikt kunnen worden om stofwisselingsprocessen mee uit te voeren?

 

Helaas…

  • Enkel zeer klein deeltjes en vet-oplosbare deeltjes kunnen betrekkelijk makkelijk opgenomen worden in je lijf en cellen.
  • Enkel zeer klein deeltjes en vet-oplosbare deeltjes hebben geen speciaal transportsysteem nodig om opgenomen te kunnen worden in je lijf.

 

Voor de wat grotere, water-oplosbare deeltjes is dit echter niet aan de orde:

  • De water-oplosbare, wat grotere deeltjes (zoals glucose en aminozuren) hebben namelijk WEL een speciaal transport-systeem nodig om opgenomen te kunnen worden in je lijf.

 

De opbouw van je darmwand

Je darmwand bestaat uit een dikke laag fosfo-lipiden (een dikke laag vet-cellen).

Grote water-oplosbare deeltjes kunnen NIET zomaar door deze vetlaag heen transporteren en passen ook NIET doorheen de smalle inkepingen tussen de vet-cellen (de tight junctions).

Deze water-oplosbare deeltjes (zoals glucose en aminozuren) hebben een speciaal transportsysteem nodig om door de dikke fosfo-lipidenlaag getransporteerd te kunnen worden:

  • Het actieve transportsysteem!

 

De werking van het actieve transportsysteem

Tussen de fosfo-lipiden in je darmwand liggen transport-eiwitten verborgen.

Deze transport-eiwitten kunnen het transport van de wat grotere water-oplosbare deeltjes doorheen de lipidenlaag mogelijk maken:

  • Deze transport-eiwitten kunnen de water-oplosbare deeltjes aan de ene kant van de wand in zich opnemen en aan de andere kant van de wand weer vrij laten.

 

Dit kunnen de transport-eiwitten enkel met behulp van de “natrium-kalium-pomp”:

  • Natrium zal middels deze pomp (samen met water) de water-oplosbare deeltjes vanuit je darmen “mee trekken” het transport-eiwit in en de lipiden-laag (de darmwand) door.
  • In je lichaam zal kalium middels deze pomp (samen met water) de water oplosbare deeltjes vanuit je bloedbaan “mee trekken” het transport-eiwit in en de lipiden-laag (de celwand) door.

 

De benodigheden

Er is het n en ander nodig om dit hele transport-systeem goed te laten functioneren:

  • Het mineraal natrium aan de ene kant van de wand.
  • Het mineraal kalium aan de andere kant van de wand.
  • Water.
  • ATP.

 

De naam

Waarom heet dit transport “actief transport”?

  • Omdat dit transport energie vergt!

 

Deze energie kan enkel verkregen worden uit ATP!

  • Daarom is ook ATP nodig om dit transport mogelijk te maken.

 

De productie van ATP

In je lichaamscellen wordt ATP veelal gevormd uit glucose.

In je darmwand-cellen wordt ATP voor het grootste deel (zo’n 70%) gevormd uit korte keten vetzuren (short chain fatty acids).

De vetten in onze voeding

De vetten welke wij eten, leveren overwegend:

  • Middel-lange keten vetzuren (medium chain fatty acids).
  • Lange keten vetzuren (long chain fatty acids).

 

De vetten welke wij eten, leveren nauwelijks:

  • Korte keten vetzuren (short chain fatty acids).

 

De vetten welke wij eten, leveren dus OOK nauwelijks:

  • Geschikte brandstoffen voor je darmwand-cellen om actief transport van voedingsstoffen (zoals glucose en aminozuren) mogelijk te maken!

 

Wat wil dat zeggen?

  • Dat wil zeggen dat wanneer je koolhydraten of eiwitten hebt gegeten (en deze verteerd zijn tot glucose en aminozuren), deze niet heel makkelijk door je darmwand getransporteerd kunnen worden, wanneer er een gebrek heerst aan korte keten vetzuren en vervolgens ook een gebrek heerst aan ATP in je darmwand-cellen!

De productie van korte keten vetzuren (short chain fatty acids)

Je las net dat korte keten vetzuren niet veel voorkomen in de vetten welke wij eten.

Korte keten vetzuren kunnen echter ook geproduceerd worden door je goede darmbacterin!

Waaruit kunnen goede darmbacterin korte keten vetzuren vormen?

  • Uit oplosbare voedingsvezels!

 

Hoe?

  • Door deze voedingsvezels te fermenteren.

 

Conclusie:

  • Wanneer de koolhydraten en de eiwitten welke je eet goed (elke keer wanneer je deze eet) aangevuld worden met bronnen van oplosbare voedingsvezels (hoofdzakelijk aanwezig in groenten en fruit), dan maak je het actieve transport van glucose en aminozuren beter mogelijk!

 

Wat kan je nog meer concluderen?

  • Wanneer de koolhydraten en de eiwitten welke je eet niet of onvoldoende aangevuld worden met bronnen van oplosbare voedingsvezels (groente of fruit), dan zal de opname van glucose en aminozuren in je lijf niet goed verlopen.
  • Wanneer de koolhydraten en de eiwitten welke je eet sterk verhit worden (wanneer ze worden gebakken of geroosterd) en daardoor geen vocht meer bezitten, dan zal de opname van glucose en aminozuren in je lijf niet goed verlopen.
  • Wanneer de koolhydraten en de eiwitten welke je eet niet of onvoldoende aangevuld worden met bronnen van oplosbare voedingsvezels (groente of fruit) en weinig vocht bezitten, dan zal de stofwisseling in je lijf niet goed verlopen.
  • Wanneer de koolhydraten en de eiwitten welke je eet niet of onvoldoende aangevuld worden met bronnen van oplosbare voedingsvezels (groente of fruit) en weinig vocht bezitten, dan kunnen koolhydraten (welke dan te lang in je darmen blijft zitten) gaan opstapelen en vervolgens gaan gisten en kunnen eiwitten (welke dan te lang in je darmen blijven zitten) gaan opstapelen en vervolgens gaan rotten.
  • Wanneer de koolhydraten en de eiwitten welke je eet niet of onvoldoende aangevuld worden met bronnen van oplosbare voedingsvezels (groente of fruit) en weinig vocht bezitten, dan kan je darmflora makkelijk verstoord raken en kan je darmklachten krijgen.

 

Vragen welke je jezelf zou kunnen stellen:

  • Maak jij de opname van voedingsstoffen in je lijf wel goed mogelijk?
  • Maak jij actief transport doorheen je darmwand wel goed mogelijk?
  • Ondersteun jij de stofwisseling in je lijf wel voldoende?
  • Voed jij je lijf wel voldoende?
  • Voorkom jij darmklachten wel voldoende?

Josien Schuttevaar

View all posts

Add comment

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Aangenaam!

Mijn naam is Josien Schuttevaar. Ik ben diëtiste/voedingsdeskundige. In 2013 ben ik mijn eigen praktijk begonnen genaamd Personal Weightloss. Op mijn website kun je alles lezen over voeding, wat ik voor je kan doen en een beetje over mij.

Josien Schuttevaar

Gratis en vrijblijvend advies

Wil je weten hoe ik jou kan helpen om je doelen (m.b.t. het optimaliseren van je gezondheid en het controleren van je gewicht) te bereiken? Vul dit formulier dan in en ik geef je gratis en vrijblijvend advies. Het bereiken van je doelen is ook voor jou weggelegd!