Vandaag een antwoord op de vraag van Jooske:
- Ik heb begrepen dat behalve noten ook zaden en pitten erg voedzaam zijn. Ze bezitten vele zeer belangrijke voedingsstoffen waaronder vetzuren welke hele waardevolle eigenschappen schijnen te bezitten, maar welke ik volgens mij veel te weinig tot niet binnen krijg. Zomaar wat zaden of pitten gaan eten lijkt me echter helemaal niks, dus wilde ik als snack i.p.v. normale crackers wat zadencrackers gaan eten (crackers met veel zaden erdoor verwerkt). Zo krijgen mijn crackers extra voedingswaarde en krijg ik ook die waardevolle vetten eindelijk binnen, toch?!
Gezond en voedzaam
Voeding is pas gezond en voedzaam wanneer het essentiële voedingsstoffen (voedingsstoffen welke je lichaam niet zelf kan vormen en van afhankelijk is van jou en hetgeen je eet om diens evenwicht, diens ideale bloedsamenstelling, goed te kunnen behouden) levert.
Wanneer voeding echter naast essentiële voedingsstoffen ook vele niet-essentiële voedingsstoffen (voedingsstoffen welke je lichaam wel zelf kan vormen, maar ook voedingsstoffen welke je lichaam niet kan verteren en opnemen en welke het evenwicht in je lijf en de ideale samenstelling van je bloed kunnen verstoren) levert, dan zal de aanwezigheid van deze stoffen de voedende waarde van deze voeding voor je lijf doen afnemen.
Dit betekent dat de verhoudingen tussen essentiële versus niet essentiële voedingsstoffen aanwezig in hetgeen je eet de voedende waarde van je voeding bepaalt:
- Bezit hetgeen je eet vele essentiële voedingsstoffen en nauwelijks niet-essentiële, dan heeft het een hoge voedende waarde voor je lijf en kan je het voedzaam en gezond noemen.
- Bezit hetgeen je eet vele niet-essentiële voedingsstoffen en nauwelijks essentiële, dan heeft het nauwelijks tot geen voedende waarde voor je lijf, kan het je lijf zelfs doen uitputten en kan het ook zeker niet voedzaam en gezond noemen.
Essentiële voedingsstoffen versus niet essentiële voedingsstoffen
Essentiële voedingsstoffen betreffen de volgende (met name bouwstof leverende) voedingsstoffen:
- Alle vitamines.
- Alle mineralen.
- Negen specifieke aminozuren (histidine, lysine, tryptofaan, fenylalanine, leucine, isoleucine, methionine, valine en threonine).
- Twee specifieke vetzuren (linolzuur en alfalinoleenzuur).
Voedingsmiddelen welke bovengenoemde voedingsstoffen volop bezitten betreffen:
- Verse groenten.
- Vers fruit.
- Ei, mager vlees, (vette) vis en magere, naturel (aangezuurde) dierlijke of soja zuivel (in zo min mogelijk bewerkte vorm).
- Noten, zaden, pitten, algen en wieren (in zo min mogelijk bewerkte vorm).
Niet-essentiële stoffen betreffen de volgende (met name brandstof leverende) voedingsstoffen:
- Glucose, fructose en galactose.
- Alle overige aminozuren (welke hierboven niet genoemd worden).
- Alle overige vetzuren (welke hierboven niet genoemd worden).
- Voedingsstoffen welke een sterk bewerkingsproces hebben ondergaan.
- Alcohol.
Zaden en pitten
Zaden en pitten (zoals sesamzaad, lijnzaad, zonnebloempitten en pompoenpitten) bezitten veel vetten, aardig wat eiwitten en maar een kleine hoeveelheid koolhydraten.
De vetten welke dergelijke zaden en pitten bezitten betreffen vetten met de essentiële vetzuren linolzuur en alfalinoleenzuur (in wisselende verhoudingen) daarin aanwezig.
Ook bezitten zaden en pitten vele essentiële vitamines (waaronder vetopoplosbare vitamines) en mineralen.
Zaden en pitten bezitten daardoor een behoorlijk hoog gehalte aan essentiële voedingsstoffen (in de vorm van essentiële vitamines, mineralen en vetzuren) en behoorlijk laag gehalte aan niet-essentiële voedingsstoffen (voortkomend uit de plantaardige eiwitten en koolhydraten).
Dit betekent dat zaden en pitten zelf behoorlijk voedzaam zijn, maar betekent tevens dat enkel wanneer producten welke zaden en pitten bezitten (zoals crackers en brood waardoor zaden en pitten verwerkt zijn) nog een vergelijkbaar gehalte aan vitamines, mineralen en vetzuren bezitten als zaden en pitten zelf bezitten (en ze deze ook wel in verteerbare, ongeschade en benutbare vorm bezitten) deze producten ook voedzaam zijn.
Dit betekent echter ook dat wanneer (als gevolg van bewerking) het gehalte aan vitamines, mineralen en intacte vetzuren in producten welke zaden en pitten bezitten een heel stuk lager is geworden t.o.v. het gehalte aanwezig in zaden en pitten zelf en tevens (als gevolg van bewerking) het gehalte aan niet essentiële stoffen (zoals bruinkleuringsproducten, oxidatieproducten en voedingsadditieven) in producten welke zaden en pitten bezitten een heel stuk hoger is geworden t.o.v. het gehalte aanwezig in zaden en pitten zelf, ze niet bepaald voedzaam zijn en zelfs uitputtend kunnen zijn.
Conclusie en antwoord op de vraag van Jooske:
- Nee, dit is zeker niet vanzelfsprekend het geval, want een cracker of sneetje brood welke zaden en pitten bezit heeft haast altijd al een bewerkingsproces doorgemaakt. Een bewerkingsproces welke het gehalte aan essentiële stoffen aanwezig in zaden en pitten (essentiële vitamines, mineralen en vetzuren in verteerbare, ongeschade en benutbare vorm) heeft doen dalen en welke het gehalte aan niet-essentiële stoffen (zoals bruinkleuringsproducten, oxidatieproducten en voedingsadditieven) heeft doen stijgen. De voedzaamheid van voeding hangt namelijk af van het gehalte essentiële versus niet-essentiële stoffen erin aanwezig.
Add comment